Kiedy mówimy o biegunce?

U niemowląt do 2. roku życia karmionych sztucznie lub w sposób mieszany biegunkę należy rozpoznać, jeżeli niemowlę  oddaje w ciągu doby co najmniej 3 płynne lub półpłynne stolce lub przynajmniej 1 biegunkowy stolec zawierający krew, ropę i (lub) dużą ilość śluzu.

U dzieci i dorosłych (bez względu na wiek) biegunką określamy znamienne zwiększenie liczby wypróżnień w ciągu doby w porównaniu do poprzedniego okresu i (lub) zmian konsystencji stolca na płynną lub półpłynna; biegunkę należy także rozpoznać, gdy stolec o luźnej konsystencji zawiera krew, ropę lub dużą ilość śluzu.

Biegunka trwająca do 10 dni określana jest mianem ostrej, jeżeli utrzymuje się dużej niż 10–14 dni uznawana jest za przewleką.

Jakie są przyczyny ostrej biegunki?

Najczęstsza przyczyną ostrej biegunki – zarówno u dzieci, jak i u dorosłych – są zakażenia przewodu pokarmowego spowodowane przez wirusy (np. rotawirusy, norowirusy, astrowirusy, adenowirusy) i bakterie (np. Salmonella, Escherichia coli, Campylobacter jejuni, Shigella) oraz zatrucie egzotoksynami bakterii (np. Staphylococcus aureus, Clostridium perfringens, Bacillus cereus); rzadziej choroba wynika z zarażenia pierwotniakami (np. Giardia lamblia, Cryptosporidium).

Jak diagnozuje się ostre biegunki?

Badania diagnostyczne biegunek i zakażeń układu pokarmowego powinny obejmować wiele czynników bakteryjnych i wirusowych, które mogą powodować biegunki i zakażenia pokarmowe..

Podstawowym elementem diagnostyki tych infekcji jest zebranie informacji o objawach i przebiegu choroby. Umożliwia ono podjęcie prawidłowych decyzji diagnostycznych.

Pracownia Mikrobiologii proponuje stosowanie zestawów kilku badań, tzw. paneli, których celem jest wykrycie jak najszerszego zakresu potencjalnych czynników etiologicznych biegunek i zatruć pokarmowych z uwzględnieniem wieku poacjenta oraz czynników ryzyka rozwoju biegunki (np.leczenie antybiotykami).

Jednoczesne wykonanie badań w różnych kierunkach na początku choroby umożliwia wykrycie czynnika etiologicznego. Badania przeprowadzane z opóźnieniem 1-2 dni w większości przypadków nie pozwolą ustalić przyczyny choroby („samooczyszczanie” przewodu pokarmowego z patogenów). Niestety, nie jest możliwe wykrycie wszystkich patogenów w jednym badaniu np.: posiewie ogólnym kału

U każdego dziecka w okresie od listopada do kwietnia możemy zaproponować badanie w kierunku Rota/Adenowirusów.

Badania, które można wykonać z próbek kału i wymazów z odbytu:

- Posiew kału z ogólną oceną tlenowej flory jelitowej
- Posiew w kierunku Salmonella, Shigella,
- Posiew w kierunku Yersinia,
- Posiew w kierunku Campylobacter,
- Posiew w kierunku drożdżaków
- Posiew w kierunku EHEC – Escherichia coli enterokrwotoczne O157:H7
- Posiew w kierunku EPEC – Escherichia coli enteropatogenne
- antygen rotawirusów i adenowirusów
- antygen norowirusów
- antygen H. pylori w próbkach kału
- toksyny A i B Clostridium difficile w kale