Obecność w kale niewidocznych gołym okiem śladowych ilości krwi (tzw. krew utajona w kale) może być jednym z pierwszych symptomów zdradliwej choroby, jaką jest rak jelita grubego. Wcześnie wykryty nowotwór jest zwykle w pełni uleczalny. Nieinwazyjne badanie w kierunku krwi utajonej jest badaniem profilaktycznym, wykrywającym krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego.
Co roku odnotowuje się w Polsce około 18 tysięcy przypadków zachorowań na raka jelita grubego. Choroba ta zajmuje trzecie miejsce wśród przyczyn zgonów z powodu nowotworów, zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn.
Prawdopodobieństwo zachorowania zwiększają:
- uwarunkowania genetyczne (rak jelita w rodzinie, choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego)
- wiek > 50 roku życia
- otyłość
- brak aktywności fizycznej
- błędy dietetyczne (dieta bogata w tłuszcze zwierzęce, wysokokaloryczna, uboga w błonnik i świeże produkty)
- palenie papierosów
Jakie są objawy raka jelita grubego?
Rak jelita grubego bardzo często rozwija się powoli, nie dając na początku żadnych objawów. Niepokojącymi symptomami, które mogą występować przy tego typu nowotworze są:
- krwawienie z odbytu
- bóle w dole brzucha
- chudnięcie
- uporczywe biegunki
- naprzemienne biegunki i zaparcia
- bolesne parcie na stolec
- osłabienie
- niedokrwistość
Pojawienie się powyższych objawów powinno skłonić nas do wykonania badań diagnostycznych. Do takich należą również badania laboratoryjne.
Krew utajona w kale – kto i kiedy powinien wykonać badanie?
Badanie krwi utajonej w kale jest w diagnostyce raka jelita grubego nieinwazyjnym badaniem wstępnym. Jest pomocne w początkowym stadium choroby, kiedy krwawienia nie są widoczne gołym okiem. Test stosowany jest nie tylko w przypadku pojawienia się niepokojących dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, ale również profilaktycznie raz w roku jako badanie przesiewowe przez osoby:
- po 40 r.ż., jeśli w wywiadzie rodzinnym stwierdzono raka jelita grubego u bliskiego krewnego (rodzice, rodzeństwo, dzieci)
- po 50 r.ż.
Test FIT OC Sensor – badanie ilościowe
Test immunochemiczny FIT OC Sensor służy do wykrywania krwi utajonej. Materiałem do badania jest próbka kału pobrana do pojemnika dostępnego w punktach pobrań ALAB laboratoria. W pojemniku należy umieścić materiał pobrany z kilku różnych miejsc oddanego stolca. Ze względu na niejednorodność próbki kału i nieregularne krwawienia zaleca się kilkukrotne wykonanie badania. Testu nie wykonuje się podczas: menstruacji, krwawień z żylaków odbytu, krwiomoczu.
Test posiada certyfikat IVD i jest specyficzny dla hemoglobiny ludzkiej. Wynik badania przedstawiany jest jako wartość stężenia hemoglobiny ( HbA0) wyrażona w ng/ml.
Wartości cut-off (próg odcięcia) dla testu FIT określające, czy wynik jest dodatni czy ujemny, są ustalane w poszczególnych krajach Europy w przedziale między 50 – 200 ng/ml. Ośrodek Profilaktyki Nowotworów przy Instytucie Onkologii w Warszawie w programie pilotażowym „PICCOLINO” ustalił dla metody FIT wartość cut-off na poziomie 50 ng/ml, jako wartość odpowiednią do screeningu dla polskiej populacji.
Wynik testu w zakresie 30-50 ng/ml powinien być wskazaniem do weryfikacji w ponownym badaniu.
Przewaga testu FIT OC Sensor nad rutynowo stosowanymi manualnymi testami jakościowymi:
- wysoka czułość i swoistość metody (czułość 10 ng/mL, swoistość 98%)
- ocena ilościowa
- brak potrzeby stosowania specjalnej diety przed badaniem
- automatyzacja procesu (ograniczenie błędów ludzkich)
UWAGA: Krew utajona w kale może być symptomem wielu chorób układu pokarmowego. Wynik dodatni należy skonsultować z lekarzem, który podejmie dalszą diagnostykę celem dokładnego rozpoznania przypadku i wdrożenia odpowiedniego leczenia.
Rozpoznanie nowotworu jelita grubego we wczesnej fazie choroby daje 90%-95% szans na wyleczenie.
Badanie jest dostępne w sklepie internetowym ALAB laboratoria – sprawdź szczegóły badania na krew utajoną w kale!
