W ostatnim czasie Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaprezentowało nowy schemat postępowania w screeningu raka szyjki macicy. Zgodnie z najnowszymi zaleceniami każda kobieta powinna regularnie wykonywać badanie cytologii na podłożu płynnym (LBC).
Czym jest cytologia płynna? Dlaczego cytologia na podłożu płynnym?
Istnieje kilka powodów, dla których warto zdecydować się na rozpoczęcie obowiązkowej diagnostyki każdej kobiety od cytologii cienkowarstwowej (LBC). Po pierwsze, jest to cytologia znacznie dokładniejsza niż klasyczna cytologia szkiełkowa. Po drugie, cytologia na podłożu płynnym daje nam możliwość wykonania jednoczasowo badania w kierunku wykrywania DNA wirusa brodawczaka ludzkiego. To oznacza duży komfort dla pacjentki, która podczas jednej wizyty i jednego badania ma pobrany materiał do badania cytologicznego oraz wirusologicznego.
Wirus HPV
Do zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) najczęściej dochodzi drogą płciową. Wirus ten, a w szczególności jego wysokoonkogenne typy 16/18, stanowią najważniejszy czynnik wystąpienia raka szyjki macicy. Stąd połączenie możliwości wykonania badania w kierunku wykrywania DNA wirusa HPV oraz cytologii płynnej pozwala na zastosowanie nowoczesnej, oraz kompleksowej diagnostyki. Najwyższy poziom zakażeń wirusem HPV dotyczy kobiet w okresie wysokiej aktywności seksualnej, czyli do 25 roku życia. Z tego powodu Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników przygotowało dwa schematy postępowania, biorąc pod uwagę, w jakim przedziale wiekowym znajduje się kobieta.
Profilaktyka raka szyjki macicy – nowy algorytm postępowania
Pierwszy schemat wykrywania raka szyjki macicy dotyczy kobiet do 30 r.ż., gdzie podstawowym rekomendowanym badaniem jest cytologia na podłożu płynnym (LBC). W przypadku prawidłowego wyniku kolejne badanie należy wykonać za rok do maksymalnie 3 lat, zgodnie z zaleceniami lekarza ginekologa.
W przypadku nieprawidłowego wyniku w zależności od rodzaju rozpoznania na opisie cytologicznym są wskazane dalsza diagnostyka w kierunku obecności DNA wirusa HPV dla zmian na poziomie ASC-US lub LSIL, lub wykonanie oceny kolposkopowej z pobraniem wycinków dla zmian HSIL, lub AGC.
Drugi algorytm przygotowany został przez ekspertów z myślą o kobietach powyżej 30 r.ż.
Dla tej grupy wiekowej pierwszym krokiem w diagnostyce jest wykonanie tzw. Co-Testu, czyli badania łączonego płynnej cytologii (LBC) oraz wykrywania obecności wirusa HPV. Kolejne kroki w diagnostyce są uzależnione od wyników badania cytologicznego i wirusologicznego. W przypadku dodatniego wyniku HPV lub LBC należy po 6 miesiącach powtórzyć Co-Test, zaś natomiast zmiany w cytologii na poziomie LSIL, AGC lub podwójnie dodatni Co-Test wymagają wykonania kolposkopii wraz z pobraniem wycinków do weryfikacji histopatologicznej.
Gdzie można wykonać badania?
Badanie cytologiczne oraz badanie łączone cytologia na podłożu płynnym (LBC) oraz wykrywanie wirusa HPV można wykonać w gabinecie ginekologicznym lub w wybranym Punkcie Pobrań posiadającym stanowisko ginekologiczne. Materiałem wykorzystywanym do badań jest wymaz z kanału szyjki macicy wykonywany miękką szczoteczką ginekologiczną.
Oba badania są też dostępne w sklepie internetowym ALAB laboratoria:
- Cytologia cienkowarstwowa wykonana w technologii LBC na podłożu SurePath
- Pakiet cytologia płynna LBC oraz wykrywanie DNA 14 wysokoonkogennych typów wirusa HPV met. Real Time-PCR
Dlaczego warto stosować nowoczesną diagnostykę?
Nowy algorytm postępowania jest niezwykle istotny dla profilaktyki raka szyjki macicy. Zmiana metod screeningu uwzględniająca nowoczesne możliwości diagnostyczne jest w stanie znacząco wpłynąć na poprawę sytuacji epidemiologicznej w Polsce oraz ułatwić kobietom dostęp do najnowszych badań profilaktycznych, które skutecznie mogą uchronić przed zachorowaniem na raka szyjki macicy. Zastosowanie łączonego badania cytologii płynnej oraz testu molekularnego HPV jako złotego standardu dla każdej pacjentki powyżej 30. roku życia ma szansę zrewolucjonizować profilaktykę onkologiczną, pozwolić na wcześniejsze wykrywanie zmian nowotworowych oraz zwiększyć szansę na całkowite wyleczenie wielu pacjentek.
