Na czym polegają badania przesiewowe w alergii? Pod jakim względem i kiedy testy alergiczne z krwi mają przewagę nad testami skórnymi? Jakie są wskazania do badań laboratoryjnych w kierunku alergii? Odpowiadamy!
Badania przesiewowe (testy alergiczne) z krwi w diagnostyce alergii polegają na wykrywaniu przeciwciał IgE dla konkretnych alergenów. W sposób ilościowy określamy poziom przeciwciał IgE, co do których mamy podejrzenie, że są odpowiedzialne za objawy alergii. Mowa o symptomach takich jak katar, zapalenie spojówek, okresowa duszność, natychmiastowe, niepożądane reakcje po pokarmach, czy problemy skórne typu pokrzywka, atopowe zapalanie skóry. W jednym badaniu możemy oznaczać poziom przeciwciał dla pojedynczych alergenów. Możemy również zrobić to od razu dla wielu takich cząstek (panel alergenów), w ten sposób przyspieszając diagnostykę i optymalizując koszty.
Bez alergenów nie ma alergii!
Wyróżniamy alergeny sezonowe i całoroczne. Alergeny całoroczne, takie jak naskórek zwierząt, roztocza kurzu domowego, czy pokarm stanowią największe ryzyko, ponieważ uczulony ma z nimi kontakt przez cały rok. Alergeny sezonowe takie jak pyłki traw, drzew, chwastów czy jady owadów uaktywniają się wraz z nadejściem wiosny, „kiedy przyroda budzi się do życia”.
Już od połowy stycznia do końca marca pyli leszczyna, a do połowy kwietnia olcha. W marcu swój sezon rozpoczynają wierzba i topola, w kwietniu uaktywnia się brzoza. Pyłek brzozy to, zaraz po pyłku traw, jeden z najczęstszych alergenów wziewnych w naszej strefie klimatycznej. Ponadto jest powodem wielu reakcji krzyżowych z pokarmami takich jak np. jabłko, wiśnia, orzech ziemny czy truskawka. Kolejna zmora alergików to trawy, które pylą od maja do lipca. Jeszcze tylko chwasty i we wrześniu możemy pożegnać alergizujące pyłki, ale w praktyce i tak wszystko zależy od warunków klimatycznych. Dlatego warto na bieżąco obserwować kalendarz pyleń roślin w swoim regionie.
Warto również korzystać z możliwości diagnostyki laboratoryjnej i na wczesnym etapie diagnozować przyczynę alergii. Oferta ALAB laboratoria jest bogata w badania panelowe w kierunku alergii IgE zależnej. Poniżej znajdziesz wykaz dostępnych paneli i ich skład.
Panele wziewne
PANEL WZIEWNY I – 10 alergenów metodą Polycheck
- Pyłek: brzozy, olchy szarej, leszczyny, dębu, oliwki, tymotki łąkowej, żyta, ambrozji, bylicy, babki lancetowatej.
PANEL WZIEWNY II – 10 alergenów metodą Polycheck
- Dermatophagoides pteronyssinus i farinae; naskórek: psa, kota, konia, owcy, Aspergillus fumigatus, Cladosporium herbarum, Penicillium notatum, Alternaria alternata.
PANEL WZIEWNY III – 10 alergenów metodą Polycheck
- Pyłek: brzozy, 6 traw- mix (tymotka łąkowa, kłosówka, kupkówka pospolita, rajgras angielski, wiechlina łąkowa, kostrzewa łąkowa), żyta, bylicy, D. pteronyssinus, D. farinae; naskórek: psa, kota; pióra – mix (pióra: gęsi, kury, kaczki, indyka); pleśnie – mix (C.herbarum, A.alternata).
PANEL WZIEWNY – 20 alergenów metodą Polycheck
- Pyłek: brzozy, olchy szarej, leszczyny, dębu, tymotki łąkowej, żyta, bylicy, babki lancetowatej, D. pteronyssinus, D. farinae; naskórek: psa, kota, konia, świnki morskiej, chomika, królika, Aspergillus fumigatus, Cladosporium herbarum, Penicillium notatum, Alternaria alternata.
PANEL WZIEWNY – 30 alergenów metodą Polycheck
- Pyłek: cyprysu, leszczyny, jesionu, dębu, oliwki, brzozy, żyta, owsa, wiechliny łąkowej, tymotki łąkowej, pszenicy, kupkówki, cyndonu palczastego, babki lancetowatej, komosy, parietarii, ambrozji, bylicy; naskórek: psa, kota, konia, Aspergillus fumigatus, Alternaria alternata, Candida albicans, Blomia tropicalis, D. pteronyssinus, D. farinae, Lateks, Karaluch, CCD.
PANEL REKOMBINANTY PYŁKÓW 6 alergenów metodą Polycheck – diagnostyka komponentowa
- Tymotka łąkowa (ekstrakt), tymotka łąkowa – rPhl p 1, rPhl p 5, r Phl p 7, r Phl p 12, brzoza (ekstrakt), brzoza – rBet v 1, rBet v 2.
Panele pokarmowe
PANEL POKARMOWY III – 10 alergenów metodą Polycheck
- Mleko krowie, białko jaja kurzego, żółtko jaja kurzego, Bos d8, kazeina, soja, ryż, kakao, jabłko, marchew, mąka-mix (mąki ze zbóż: pszenica, żyto, jęczmień, owies).
PANEL POKARMOWY IV – 10 alergenów metodą Polycheck
- Orzech ziemny, sezam, wieprzowina, kurczak, wołowina, dorsz, owoce cytrusowe – mix (cytryna, limonka, pomarańcza, mandarynka), seler, brzoskwinia, pomidor.
PANEL POKARMOWY – 20 alergenów metodą Polycheck
- Orzech: laskowy, włoski, ziemny, migdał; mleko krowie, białko jaja kurzego, żółtko jaja kurzego, Bos d8, kazeina, ziemniak, seler, marchew, pomidor, dorsz, krewetka, brzoskwinia, jabłko, soja, mąka pszenna, sezam, mąka żytnia.
PANEL POKARMOWY – 30 alergenów metodą Polycheck
- Pomidor, awokado, banan; owoce cytrusowe –mix (cytryna, limonka, pomarańcza, mandarynka); kiwi; orzech: laskowy, ziemny, groch, soja, seler, wołowina, kurczak, wieprzowina, małż, krewetka, krab, tuńczyk, dorsz, czosnek, cebula, drożdże, sezam, ryż, kukurydza, mąka pszenna, Bos d4, alfa-laktalbumina, Bos d5, beta-laktoglobulina, Bos d8, kazeina, białko jaja kurzego, CCD.
PANEL ALERGENÓW MLEKA 5 alergenów + gluten metodą Polycheck – diagnostyka komponentowa
- Mleko krowie, Bos d4, alfa-laktalbumina, Bos d5, beta-laktoglobulina, Bos d8, kazeina, Bos d6 (BSA) surowicza albumina wołowa, gluten.
Panel pediatryczny
PANEL PEDIATRYCZNY – 20 alergenów metodą Polycheck
- Orzech ziemny, mleko krowie, białko jaja kurzego, żółtko jaja kurzego, ziemniak, marchew, dorsz, jabłko, soja, mąka pszenna; pyłek: brzozy, tymotki łąkowej, bylicy, D. pteronyssinus, D. farinae; naskórek: psa, kota, konia, Aspergillus fumigatus, Cladosporium herbarum.
Panele atopowe
PANEL ATOPOWY – 20 alergenów metodą Polycheck
- Mleko krowie, Bos d4, alfa-laktalbumina, Bos d5, beta-laktoglobulina, Bos d8, kazeina, Bos d6 (BSA) surowicza albumina wołowa, białko i żółtko jaja kurzego, ryż, soja, banan, wieprzowina, wołowina, kurczak, mąka – mix (mąki ze zbóż: pszenica, żyto, jęczmień, owies), drożdże, roztocza kurzu domowego -mix (D. pteronyssinus, D. farinae), pleśnie-mix (C.herbarum, A.alternata), pyłki: drzew późnych, drzew wczesnych, 6 traw- mix (tymotka łąkowa, kłosówka, kupkówka pospolita, rajgras angielski, wiechlina łąkowa, kostrzewa łąkowa), IgE całkowite.
PANEL ATOPOWY – 30 alergenów metodą Polycheck
- Mleko krowie, Bos d4, alfa-laktalbumina, Bos d5, beta-laktoglobulina, Bos d8, kazeina, Białko jaja kurzego, żółtko jaja kurzego, dorsz, orzech ziemny, kakao, jabłko, marchew, pomidor, mąka – mix (mąki ze zbóż: pszenica, żyto, jęczmień, owies), kurczak, owoce cytrusowe – mix (cytryna, limonka, pomarańcza, mandarynka), ryż, pyłki 6 traw- mix (tymotka łąkowa, kłosówka, kupkówka pospolita, rajgras angielski, wiechlina łąkowa, kostrzewa łąkowa), pyłek żyta, D. pteronyssinus, D. farinae, naskórek: psa, kota, Aspergillus fumigatus, Alternaria alternata, Cladosporium herbarum, pyłek: brzozy, leszczyny, bylicy, CCD.
Panel insekty
PANEL INSEKTÓW – 6 alergenów metodą Polycheck
- Pszczoła, osa, osa rVes v 5, szerszeń, komar, meszka, CCD.
Bardzo często w gabinecie alergologa badaniami pierwszego wyboru w ustaleniu źródła alergii są testy skórne. Mają jednak swoje ograniczenia i istnieją przypadki, w których testy alergiczne z krwi mają przewagę nad testami skórnymi.
Wskazania do badań laboratoryjnych w kierunku alergii:
- u pacjentów wymagających stałego przyjmowania leków antyhistaminowych. W przypadku testów skórnych, na ok. 14 dni należy odstawić leki,
- u niemowląt, małych dzieci (skóra nadreaktywna) i starszych pacjentów z obniżoną reaktywnością skóry,
- u pacjentów z rozległymi zmianami skórnymi, uniemożliwiającymi wykonanie testów skórnych,
- przy podejrzeniu alergii pokarmowej, testy alergiczne z krwi wykazują większą czułość,
- w przypadku obaw pacjenta przed wykonaniem testów skórnych,
- w przypadku niezgodności między wywiadem, a testami skórnymi.
Testy alergiczne z krwi są bezpieczne, nie wymagają odstawienia leków przeciwhistaminowych czy sterydowych i mogą być wykonywane nawet u chorych ze znacznym nasileniem objawów chorobowych.