Preeklampsja- predykcja wystąpienia

Charakterystyka badania

Badanie służy oznaczaniu stężenie łożyskowego czynnika wzrostu (PlGF) oraz sFLT-1 z jednego pobrania. Test wykorzystywany jest w ocenie ryzyka wystąpienia preeklampsji (rzucawki) u ciężarnych oraz w diagnostyce tego stanu.

Łożyskowy czynnik wzrostu (ang. Placental Growth Factor - PlGF) to glikoproteina aktywująca powstawanie nowych naczyń krwionośnych, natomiast czynniki sFlt-1 (ang. soluble Fms-like tyrosine kinase 1) jest substancją hamującą powstawanie tych naczyń. Prawidłowe proporcje pomiędzy obydwoma substancjami zapewniają prawidłowe funkcjonowanie naczyń łożyska i wymianę substancji pomiędzy organizmem matki i dziecka. Zmiany proporcji stężeń PlGF i sFlt-1 skutkują zaburzeniem pracy naczyń łożyska (pojawia się skurcz naczyń), wzrostem ciśnienia tętniczego i stanem przedrzucawkowym. Preeklampsja - stan przedrzucawkowy jest ciężkim powikłaniem ciąży, w jej przebiegu dochodzi do upośledzenia przepływu krwi w łożysku, co prowadzi do niedotlenienia płodu, nadciśnienia u ciężarnej (> 140/90) i proteinurii (>0,5g/dobę). Preeklampsja rozwija się najczęściej po 20.

Badanie szacuje ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego na etapie bezobjawowym:

• sFlt-1/PlGF<38 - wykluczenie wystąpienia preeklampsji w ciągu 1 tygodnia
• sFlt-1/PlGF 38-85 - ryzyko wystąpienia preeklampsji w ciągu 4 tygodni
• sFlt-1/PlGF > 85 - potwierdzenie preeklampsji        

Kto i kiedy powinien wykonać badanie PREEK?

Badanie wskazane jest do wykrywania ryzyka oraz diagnostyki preeklampsji (rzucawki) u kobiet w ciąży. Na ryzyko pojawienia się tego stanu szczególnie narażone są:

• kobiety z chorobami autoimmunizacyjnymi (zespół antyfosfolipidowy, toczeń rumieniowaty układowy)
• pacjentki z nadciśnieniem (zarówno nadciśnieniem występującym w obecnej ciąży, jak i nadciśnieniem przewlekłym, na które pacjentka chorowała przed ciążą)
• pacjentki z przewlekłą chorobą nerek
• pacjentki z cukrzycą, która wystąpiła przed ciążą.

Ponadto na ryzyko preeklampsji narażone są kobiety:  

• w pierwszej ciąży (chociaż rzucawka może wystąpić w każdej ciąży) w wieku ≥35 lat
• z nadmierną masą ciała - wskaźnik BMI ≥ 30 kg/m²
• z rodzinnym występowaniem preeklampsji - rzucawka występowała u matki lub siostry
• od poprzedniej ciąży upłynęło >10 lat
• w ciąży wielopłodowej - bliźniaki, trojaczki, czworaczki
• w ciąży poczętej metodą in vitro

Wynik badania musi być skonsultowany z lekarzem, a jego interpretacja powinna uwzględniać historię choroby pacjentki oraz pozostałe informacje ważne z klinicznego punktu widzenia.

Przygotowanie do badania

Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania. Jeśli pacjentka przyjmuje wysokie dawki biotyny (tj. > 5 mg/dzień), powinna zgłosić się na badanie co najmniej po 8 godz. od ostatniego zażycia tej witaminy.