Profil aminokwasów
Kiedy i w jakim celu
Badanie aminokwasów ma na celu określenie poziomu tych związków w badanym materiale. Wykorzystywane w diagnostyce niedoborów - wynik pozwala na opracowanie diety, która zapewni podaż aminokwasów na poziomie odpowiednim dla organizmu badanej osoby.
Charakterystyka badania
Aminokwasy są składnikami białek, kwasów nukleinowych, hormonów. Mogą pełnić funkcję enzymów, koenzymów i neuroprzekaźników. Ludzki organizm jest w stanie wytworzyć większość aminokwasów. Wyjątkiem są fenyloalanina, izoleucyna, leucyna, lizyna, metionina, treonina, tryptofan i walina – te aminokwasy muszą być dostarczone z dietą.
W materiale biologicznym (krew, mocz) jesteśmy w stanie określić poziom danego aminokwasu lub jego metabolitu. Defekty metaboliczne aminokwasów mają najczęściej podłoże genetyczne i są dziedziczne. Do tej pory poznano ok. 90 chorób związanych z defektami metabolicznymi aminokwasów, które mogą mieć bardzo poważne objawy.
Znaczenie niektórych aminokwasów w organizmie:
- arginina - mikroflora jelitowa, przepuszczalność jelit, insulinowrażliwość, ciśnienie tętnicze
- kwas asparaginowy - w postaci soli potasowej jest stosowany w zaburzeniach rozwoju dzieci z opóźnionym wzrostem, w stanach wyczerpania fizycznego i psychicznego, rekonwalescencji po chorobach i zabiegach chirurgicznych
- cystyna - jeden z aminokwasów zawierających siarkę, który pełni w organizmie ważną rolę, m.in. w syntezie insuliny, białek osocza krwi i jako dostarczyciel siarki do procesów metabolicznych. Jest aminokwasem względnie egzogennym, ponieważ może być wytwarzany z metioniny. Zależność występuje również w drugą stronę - mała zawartość cystyny w spożywanych pokarmach może spowodować wzrost zapotrzebowania na metioninę.
- tryptofan – jest substratem do wytwarzania serotoniny
- kwas glutaminowy, cysteina, glicyna - budulec glutationu
Profil aminokwasów umożliwia określenie poziomu 39 następujących aminokwasów:
alanina, beta-alanina, arginina, asparagina, kwas asparginowy, karnozyna, cytrulina, homocytrulina, cystationina, cystyna, etanolamina, fosfoetanoloamina, glutamina, kwas glutaminowy, glicyna, histydyna, 1-metylhistydyna, 3-metylhistydyna, leucyna, izoleucyna, lizyna, hydroksylizyna, metionina, ornityna, fenyloalanina, prolina, hydroksyprolina, sarkozyna, seryna, fosfoseryna, tauryna, treonina, tryptofan, tyrozyna, walina, kwas alfa-aminoadypidowy, kwas alfa-aminomasłowy, kwas beta-aminoizomasłowy, kwas gamma-aminomasłowy
Przygotowanie do badania
Materiałem do badania jest krew żylna. Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania.