CA 19-9 (I45)
Kiedy i w jakim celu
Badanie antygenu CA 19-9 jest wykorzystywane w różnicowaniu stanów zapalnych od chorób nowotworowych przewodu pokarmowego. W przypadku pacjentów ze zdiagnozowanym nowotworem oznaczanie poziomu CA 19-9 jest pomocne w monitorowaniu przebiegu i skuteczności leczenia.
Charakterystyka badania
CA 19-9 jest antygenem węglowodanowym, wydzielniczym sialylowanym antygenem Lewis, identycznym z białkiem układu grupowego Lewis erytrocytów. W warunkach fizjologicznych jest wytwarzany przez komórki przewodu pokarmowego płodu, a w życiu dorosłym przez trzustkę, drogi żółciowe, gruczoły ślinowe i oskrzela. Wysokie stężenie tego białka znajdują się w wydzielinach i wydzielinach: ślinie, mleku, smółce, wydzielinie oskrzeli, śluzie szyjki macicy, płynie nasiennym itp.
Podwyższony poziom CA 19-9 występuje w chorobach zapalnych wątroby i trzustki, czy niewydolności nerek, jednak w chorobach tych jego poziom nie przekracza zwykle wartości 400 U/ml. Bardzo wysoki marker CA 19-9 obserwujemy przede wszystkim w raku trzustki, wtedy wartości tego antygenu mogą wzrosnąć do kilku tysięcy U/ml. Czułość diagnostyczna CA19-9 dla raków ogona trzustki wynosi około 60%, a dla raków głowy trzustki około 80%.
Inne choroby nowotworowe, w których oznacza się CA 19-9 to rak wątroby, rak jelita grubego, rak pęcherzyka żółciowego i rak żołądka. Natomiast przy stwierdzonym podwyższonym poziomie spadek/wzrost poziomu CA 19-9 jest dobrym wskaźnikiem skuteczności bądź nieskuteczności leczenia.