Kwas 5-hydroksyindolooctowy (5-HIAA) w DZM (M39)

Kiedy i w jakim celu

Wskazania do wykonania badania:

• podejrzenie czynnego hormonalnie nowotworu przewodu pokarmowego (rakowiaka),
• monitorowanie rozwoju i leczenia rakowiaka,
• diagnozowanie mastocytozy,
• podejrzenie i monitorowanie innych nowotworów neuroendokrynnych.

Przygotowanie do badań

Materiałem do badania jest dobowa zbiórka moczu.

Zalecenia przed wykonaniem badania:

• Należy zminimalizować stres emocjonalny i fizyczny oraz intensywny wysiłek fizyczny przed i w trakcie zbiórki moczu,
• na 3-4 dni przed badaniem unikać:bananów, kiwi, awokado, ananasa, orzechów, śliwek, pomidorów, czekolady, herbaty, kawy,
• na dodatni wynik testu mogą mieć również leki takie jak paracetamol, salicylany, metysergid, fenobarbital i niektóre cytostatyki,
• nie należy spożywać alkoholu przed wykonaniem testu, (może być przyczyną wyniku fałszywie ujemnego),
• niektóre leki z grupy neuroleptyków, inhibitorów MAO, metylodopy, izoniazydu i kwasu acetylosalicylowego mogą również zafałszować wynik

Co należy przygotować:

• Pojemnik 2-3l z podziałką , ze stabilizatorem 6M HCL (zapewnia laboratorium, po wcześniejszym kontakcie z wybranym Punktem Pobrań)
• Standardowy pojemnik na badanie ogólne moczu (dostępny w aptece)

Przebieg badania:

• Dobową zbiórkę moczu przeprowadza się w ciągu 24 godzin.
• Zbiórkę należy zbierać do przygotowanego pojemnika z kwasem solnym.
• Zbiórkę należy rozpocząć rano. Pierwszą poranną porcję moczu należy oddać do toalety i zanotować czas rozpoczęcia zbiórki.
• Drugą i wszystkie kolejne porcje moczu należy zbierać do przygotowanego pojemnika z kwasem solnym. UWAGA! Kwas solny jest środkiem o działaniu drażniącym na skórę i oczy oraz może powodować podrażnienie dróg oddechowych, dlatego rozpoczynając zbiórkę należy zachować szczególną ostrożność.
• Pierwszą porcję moczu wlewamy do pojemnika ze szczególną ostrożnością, lejąc po ściankach pojemnika.
• Pojemnik musi być szczelnie zamykany i przechowywany w chłodnym i ciemnym miejscu.
• Do pojemnika musi zostać oddana każda kolejna porcja moczu, włącznie z pierwszą, poranną porcją z następnego dnia.
• Zebrany mocz dokładnie wymieszać  i zmierzyć jego objętość.
• Odlać ok. 50-100 ml moczu do pojemnika na mocz.
• Pojemnik należy opisać: Imię, Nazwisko, nr PESEL, całkowita objętość moczu oraz oznaczenie „DZM”.
• Próbkę dostarczyć do Punktu Pobrań w jak najkrótszym czasie.

Nie prowadzić zbiórki moczu na 1-2 dni przed menstruacją, w czasie i do 3 dni po menstruacji.

Charakterystyka badania

Kwas 5-hydroksyindolooctowy (5-HIAA) jest produktem metabolizmu tryptofanu (aminokwas białkowy) i rozpadu serotoniny (hormon tkankowy). Oznaczenie 5-HIAA stosuje się przede wszystkim w diagnostyce rakowiaka- czynnego hormonalnie nowotworu przewodu pokarmowego, i innych nowotworów neuroendokrynnych. Raki tego typu produkują nadmierne ilości serotoniny  co przekłada się na zwiększoną zawartość 5-HIAA. Zwiększone wartości 5-HIAA czasem występują także w przebiegu raka płuc i trzustki. U części chorych, mimo obecności nowotworu,  stężenie 5-HIAA może pozostać w normie. U chorych bez objawów i z prawidłowym stężeniem metabolitu, prawdopodobieństwo obecności nowotworu wytwarzającego serotoninę jest niskie.