P/c przeciw akwaporynie 4
Kiedy i w jakim celu
Akwaporyna 4 (AQP-4 ) jest białkiem błonowym uczestniczącym w transporcie wody. Przeciwciała przeciw AQP-4 mogą świadczyć o chorobie NMO (Devica). Badanie polega na określeniu miana przeciwciał swoistych dla AQP-4 w surowicy.
Charakterystyka badania
Akwaporyna 4 występuje w ośrodkowym układzie nerwowym - OUN (astrocyty, komórki wyściółki) oraz w nerkach, żołądku, mięśniach poprzecznie prążkowanych. Akwaporyna 4 znajdująca się w OUN powoduje reakcje immunologiczne. Przeciwciała przeciw akwaporynie 4 (a-AQP4, a-NMO) powstają obwodowo i po połączeniu się z antygenem w ośrodkowym układzie nerwowym powodują wystąpienie demielinizacji i obumieranie astrocytów. Przeciwciała anty-AQP4 występują u 60 - 70% pacjentów z zapaleniem nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego (NMO neuromyelitis optica lub choroba Devica). Zapalenie nerwów wzrokowych i rdzenia może być najczęstszą, obok stwardnienia rozsianego, chorobą zapalno – demielinizacyjną ośrodkowego układu nerwowego, pomimo że rozpoznawane jest niezwykle rzadko. W trakcie tej choroby dochodzi do degradacji otoczki mielinowej przynajmniej jednego z nerwów ocznych (neuritis nervi optici) i w tym samym czasie – lub kilka miesięcy później – rdzenia kręgowego (myelitis) - w 3 lub więcej segmentach.
Do objawów NMO należą:
- ostre zaburzenia wzroku prowadzące do ślepoty (amaurosis), rozwijające się w ciągu godzin lub dni w jednym lub obu oczach
- paraplegia (paraliż kończyn)
- zaburzenia czucia
- osłabienie mięśni
- utrata kontroli nad pracą jelit i woreczka żółciowego
Określenie miana przeciwciał przeciw AQP-4 jest pomocne w różnicowaniu choroby NMO i stwardnienia rozsianego. Prawidłowa diagnostyka różnicowa jest kluczowa w doborze właściwej terapii. Przeciwciała przeciwko akwaporynie 4 są wysokospecyficzne dla NMO.