Alergia na pyłki traw jest jednym z najczęstszych rodzajów alergii sezonowej. Dotyka wiele osób w Polsce, głównie w okresie od maja do lipca, kiedy trawy pylą z największą intensywnością. Pyłki traw mogą wywoływać różnorodne objawy alergiczne, które znacznie obniżają jakość życia. W tym artykule dowiesz się, jak rozpoznać alergię na pyłki traw, które gatunki traw są najczęstszymi źródłami alergenowymi, jakie badania wykonać i jak sobie radzić z tym problemem.
Spis treści:
- Jakie są objawy alergii na pyłki traw?
- Gatunki traw wywołujące alergie i ich alergeny
- Diagnostyka alergii na pyłki traw
- Co pomaga w alergii na pyłki traw?
- Uczulenie na pyłki traw – podsumowanie
Jakie są objawy alergii na pyłki traw?
Alergia na pyłki traw objawia się przede wszystkim:
- kichaniem,
- katarem siennym (wyciekiem wodnistej wydzieliny z nosa),
- uczuciem zatkanego nosa,
- świądem nosa, gardła i oczu,
- łzawieniem i zaczerwienieniem oczu,
- kaszlem,
- świszczącym oddechem,
- dusznościami,
- uczuciem ucisku w klatce piersiowej.
Dodatkowo u niektórych osób mogą wystąpić uczucie ogólnego rozbicia, zmęczenie i bóle głowy.
Gatunki traw wywołujące alergie i ich alergeny
Wśród wielu gatunków traw, tymotka łąkowa (Phleum pratense) jest jednym z najczęstszych źródeł alergenowych. Alergeny pyłków tymotki łąkowej to:
- Phl p 1 oraz Phl p 5: główne alergeny pyłku tymotki. Ponad 90% pacjentów uczulonych na pyłki traw posiada przeciwciała IgE przeciw Phl p 1 i/lub Phl p 5. Uczulenie na te molekuły jest wskazaniem do immunoterapii swoistej na pyłki traw.
- Phl p 2, Phl p 4, Phl p 6, Phl p 11: inne molekuły alergenowe specyficzne dla pyłków traw. Nie ma dostatecznych danych dotyczących skuteczności immunoterapii swoistej w przypadku uczulenia na te białka.
- Phl p 7 (polkalcyna) i Phl p 12 (profilina): markery reakcji krzyżowych, które mogą powodować reakcje alergiczne również na inne pyłki i pokarmy pochodzenia roślinnego.
Oprócz tymotki łąkowej, inne trawy również mogą wywoływać reakcje alergiczne. Należą do nich kupkówka pospolita, wiechlina łąkowa, trawa bermudzka czy życica trwała.
>> Przeczytaj też: Alergeny, czyli co najczęściej uczula. Rodzaje i lista alergenów
Alergie krzyżowe
Pacjenci uczuleni na pyłki traw mogą również doświadczać objawów reakcji krzyżowych z pyłkami chwastów (np. bylicy czy ambrozji), drzew (np. brzozy czy olchy) oraz niektórymi pokarmami, takimi jak owoce i warzywa.
Przykładem takiej reakcji może być np. zespół pyłkowo-pokarmowy po spożyciu orzeszków ziemnych, soi, marchwi, pomidora, selera, jabłka, brzoskwini czy melona. Alergeny takie jak profiliny (Phl p 12) i polkalcyny (Phl p 7), są bardzo często odpowiedzialne za te reakcje.
Diagnostyka alergii na pyłki traw
W diagnostyce uczulenia na pyłki traw stosuje się zazwyczaj testy skórne oraz testy IgE z krwi dla odpowiednich ekstraktów alergenowych, a w dalszym kroku testy IgE dla poszczególnych molekuł alergenowych, w celu identyfikacji alergenów przyczynowych.
Wiedza ta pomaga w świadomym obniżaniu ekspozycji na alergeny, uzyskaniu lepszej kontroli nad objawami alergii, odpowiedniej kwalifikacji do immunoterapii swoistej oraz wdrożeniu spersonalizowanego leczenia przez lekarza.
W przypadku badań z krwi sieć laboratoriów ALAB przygotowała pakiet diagnostyczny skomponowany w oparciu o molekuły alergenowe tymotki łąkowej, której alergeny są markerami uczulenia dla całej rodziny traw.
>> Zobacz również: Alergia na pyłki drzew – co musisz wiedzieć i jak się chronić?
Co pomaga w alergii na pyłki traw?
Radzenie sobie z alergią na pyłki traw może być wyzwaniem, ale istnieje kilka skutecznych, domowych metod, które mogą pomóc złagodzić objawy:
- Noś odzież ochronną: okulary przeciwsłoneczne i maseczki z filtrem mogą zmniejszyć ekspozycję na pyłki.
- Monitoruj stężenie pyłków: regularne sprawdzanie prognoz pyłkowych pozwoli uniknąć dni o wysokim stężeniu pyłków.
- Zamykaj okna: w godzinach szczytu pylenia, aby zapobiec dostawaniu się pyłków do wnętrza domu.
- Zmyj pyłki: po powrocie z zewnątrz umyj skórę i włosy oraz zmień ubranie.
- Konsultuj się z lekarzem: lekarz alergolog pomoże dobrać odpowiednie leczenie, w tym immunoterapię swoistą (SIT), która może przynieść długoterminową ulgę.
Uczulenie na pyłki traw – podsumowanie
Alergia na pyłki traw jest poważnym problemem, który wymaga odpowiedniej diagnostyki i leczenia. Precyzyjne testy molekularne mogą znacznie poprawić jakość diagnozy i skuteczność terapii. Warto zwrócić się do specjalisty, aby uzyskać spersonalizowaną opiekę i optymalne rezultaty leczenia. Pamiętaj, że odpowiednie postępowanie może znacznie poprawić jakość życia osoby uczulonej na pyłki traw.
Bibliografia
- Barber D. et al. Understanding patient sensitization profiles in complex pollen areas: a molecular epidemiological study. Allergy. 2008 Nov; 63(11): 1550–8.
- Cuesta-Herranz J. et al. Differences among pollen-allergic patients with and without plant food allergy. Int Arch Allergy Immunol. 2010; 153(2): 182–92.
- Hauser M. et al. Panallergens and their impact on the allergic patient. Allergy Asthma Clin Immunol. 2010; 6(1): 1.
- Andersson K. et al. Characteristics and immunobiology of grass pollen allergens. International Archives of Allergy & Immunology. 2003; 130(2): 87–107.
- Sekerkova A. et al. Detection of Phl p 1, Phl p 5, Phl p 7 and Phl p 12 specific IgE antibodies in the sera of children and adult patients allergic to Phleum pollen. Allergol Int. 2012 Jun; 61(2): 339–46.
- Walker S.M. et al. Immunotherapy for allergic rhinitis. Clin Exp Allergy. 2011 Sep; 41(9): 1177–200.
- Schmid-Grendelmeier P. Recombinant allergens. For routine use or still only science? Hautarzt. 2010 Nov; 61(11): 946–53.
- Tripodi S. et al. Molecular profiles of IgE to Phleum pratense in children with grass pollen allergy: Implications for specific immunotherapy. J Allergy Clin Immunol. 2012 Mar; 129(3): 834–9 e8.
- Valenta R. et al. Component-resolved diagnosis to optimize allergen-specific immunotherapy in the Mediterranean area. J Investig Allergol Clin Immunol. 2007; 17 Suppl 1: 36–40.
- Sastre J. et al. How molecular diagnosis can change allergen-specific immunotherapy prescription in a complex pollen area. Allergy. 2012 May; 67(5): 709–11.
- Hatzler L. et al. Molecular spreading and predictive value of preclinical IgE response to Phleum pratense in children with hay fever. J Allergy Clin Immunol. 2012 Oct; 130(4): 894–901 e5.
- Jutel M. et al. Allergen-specific immunotherapy with recombinant grass pollen allergens. Journal of Allergy & Clinical Immunology. 2005; 116(3): 608–13.
- Rossi R.E. et al. Evaluation of 70 polysensitised allergic patients with skin prick test and an allergen microarray. IT J Allergy Clin Immunol. 2007; 17: 158–64.
- Canonica G.W. et al. Cost-effectiveness of GRAZAX for prevention of grass pollen induced rhinoconjunctivitis in Southern Europe. Respir Med. 2007 Sep; 101(9): 1885–94.