Nieprzyjemny zapach z pochwy – możliwe przyczyny

Dziwny zapach wydzieliny pochwowej nie jest normą – może świadczyć o zaburzonej równowadze mikroflory pochwy i potencjalnej infekcji. Z artykułu dowiesz się, jakie mogą być przyczyny nieprzyjemnej woni z okolic miejsc intymnych, a także jak z nią walczyć oraz jakie badania warto wykonać.

Spis treści:

1. Co może powodować nieprzyjemny zapach z pochwy?
   • Infekcje a nieprzyjemny zapach w pochwy
   • Miesiączka a przykry zapach pochwy
   • Nieprzyjemny zapach z pochwy po stosunku
2. Dziwny zapach z pochwy a ciąża
3. Nieprzyjemny zapach z pochwy w trakcie menopauzy
4. Upławy a nieprzyjemny zapach z pochwy: czy powinny wzbudzać niepokój?
5. Jak poradzić sobie z nieprzyjemnym zapachem z pochwy?
   • Nieprzyjemny zapach z pochwy: domowe sposoby
6. Przykry zapach z pochwy: kiedy pójść do lekarza?
   • Jakie badania wykonać przy dziwnym zapachu z pochwy?
7. Jak zapobiegać nieprzyjemnemu zapachowi z pochwy?

Co może powodować nieprzyjemny zapach z pochwy?

Za przykry, nieprzyjemny zapach z pochwy może czasami odpowiadać dieta (np. obfitująca w cukier, co sprzyja namnażaniu się drożdżaków) i niewłaściwa higiena osobista. Istotnym czynnikiem, który zmienia właściwości fizyczne i chemiczne śluzu pochwowego są obecne w nim drobnoustroje.

W naturalnym środowisku pochwy znajdują się różne drobnoustroje, współtworzące jej mikrobiom. Dominują w nim bakterie (pałeczki) kwasu mlekowego należące do rodzaju Lactobacillus spp – stanowią one 95% wszystkich bakterii. Zaburzenia w obrębie składu mikrobiomu pochwy mogą być związane z nieprzyjemnym zapachem.

Inne możliwe przyczyny nieprzyjemnego zapachu z pochwy to:

• obecność przetoki odbytniczo-pochwowej,
• niektóre nowotwory pochwy i szyjki macicy (związane m.in. z wirusem HPV).

>> Zobacz też: Mikrobiom pochwy i infekcje intymne

Infekcje a nieprzyjemny zapach w pochwy

Waginoza bakteryjna (bakteryjne zakażenie pochwy) to możliwa przyczyna nieprzyjemnego zapachu śluzu pochwowego. Towarzyszy mu zaburzona homeostaza bakteryjna, w której większy udział ma flora mieszana. Należą do niej:

• fakultatywne bakterie beztlenowe, np. Staphylococcus epidermidis, Streptococcus spp., Gardnerella vaginalis (wywołują intensywny zapach śledzi);
• bakterie beztlenowe, np. Peptostreptococcus, Mobiluncus i Prevotella (odpowiadają za charakterystyczny rybi zapach);
• mikoplazmy, np. Mycoplasma genitaliom, M. hominis i Ureplasma urealyticum.

Jakie objawy świadczą o waginozie bakteryjnej? To 3 z 4 objawów wg Amstela jak:

• jednorodna wydzielina przylegająca do ścian pochwy, typowo  w kolorze mlecznoszarym;
• podwyższone pH śluzu pochwowego (>4,5);
• rybi i cuchnący zapach, który jest wynikiem nagromadzenia produktów metabolizmu, enzymów i toksyn nadmiernie namnażającej się flory mieszanej;
• obecność komórek jeżowych, tzw. clue cells.

Miesiączka a przykry zapach pochwy

Nieprzyjemny zapach z pochwy w czasie krwawienia menstruacyjnego może świadczyć o bakteryjnym zakażeniu. Pierwsze pięć dni cyklu może nasilać woń upławów. Jej występowanie może wiązać się dodatkowo z zaniedbaniami higienicznymi, np. zbyt rzadką zmianą tamponów.

Nieprzyjemny zapach z pochwy po stosunku

Występowanie nieprzyjemnego zapachu po stosunku może również świadczyć o bakteryjnym zapaleniu pochwy. Woń z pochwy może być wówczas bardziej intensywna po współżyciu.

Dziwny zapach z pochwy a ciąża

Kobiety ciężarne, z racji zmian hormonalnych, wykazują predyspozycję do kandydozy pochwy, której towarzyszą grudkowate, białe upławy o mdłym zapachu. Są również narażone na bakteryjne zapalenie pochwy, które może być przyczyną powikłań, np. przedwczesnego porodu, zapalenia płynu owodniowego lub nawet posocznicy u dziecka.

>> Zobacz również: Badanie przesiewowe GBS w ciąży

Nieprzyjemny zapach z pochwy w trakcie menopauzy

Menopauzie towarzyszy spadek stężenia i estrogenów, co ma wpływ na funkcjonowanie całego układu moczowo-płciowego. W trakcie menopauzy może wystąpić atrofia pochwy, której towarzyszą:

• spadek elastyczności i napięcia ścian pochwy,
• ból podczas stosunku płciowego (dyspareunia),
• suchość i stany zapalne pochwy.

Niedobór estrogenów zmniejsza liczebność bakterii kwasu mlekowego – rośnie ryzyko zakażeń bakteryjnych i/lub grzybiczych.

Upławy a nieprzyjemny zapach z pochwy: czy powinny wzbudzać niepokój?

Nieprzyjemny zapach z pochwy z upławami to jeden z objawów waginozy bakteryjnej. Świadczy o braku równowagi w mikrobiomie pochwy. Mogą mu towarzyszyć inne objawy, np.:

• świąd i pieczenie pochwy oraz warg sromowych,
• dyspareunia (ból w czasie stosunku),
• dysuria (bolesne oddawanie moczu).

Jeśli nieprzyjemny zapach z pochwy powraca – może to świadczyć o nawracającym zakażeniu.

Jak poradzić sobie z nieprzyjemnym zapachem z pochwy?

Leczenie nieprzyjemnego zapachu z pochwy zależy od przyczyny występowania. Zwykle jest nim zakażenie bakteryjne, co powinno skłonić pacjentkę do wizyty u ginekologa, który po przeprowadzeniu badania, zadecyduje o odpowiednim leczeniu. Warto również pamiętać o odpowiedniej higienie osobistej i stosowaniu produktów do mycia o niskim pH. Istotna jest również modyfikacja diety, a także kontrola glikemii (podniesiony poziom cukru i cukrzyca sprzyjają kandydozie pochwy).

Nieprzyjemny zapach z pochwy: domowe sposoby

Wiele pacjentek podejmuje się samodzielnego leczenia. W tym celu stosują leki bez recepty na nieprzyjemny zapach z pochwy, które są preparatami przeciwdrobnoustrojowymi stosowanymi w zakażeniach. Są to globulki i kremy dopochwowe. Mogą zawierać w swoim składzie:

• fentikonazol na zakażenia mieszane pochwy – wywołane przez grzyby i bakterie,
• klotrimazol na kandydozę pochwy,
• polikrezulen na waginozę bakteryjną.

Pomocne są również dopochwowe probiotyki ginekologiczne – zawierają bakterie Lactobacillus. Warto jednak pamiętać, że przed włączeniem leczenia należy skonsultować się z ginekologiem.

Przykry zapach z pochwy: kiedy pójść do lekarza?

Pojawienie się przykrego zapachu z pochwy wymaga konsultacji z ginekologiem i przeprowadzenia dokładnego wywiadu chorobowego i badania ginekologicznego.

Nieprzyjemny zapach z pochwy powinien skłonić do wizyty u lekarza szczególnie w przypadku nawracających zakażeń pochwy, szczególnie jeśli towarzyszy im jeden lub więcej objawów niżej wymienionych:

• gorączka powyżej 38°C,
• ból w dolnej części brzucha i/lub pleców,
• wymioty i nudności,
• nieregularne i/lub nieprawidłowe krwawienia z pochwy.

Jakie badania wykonać przy dziwnym zapachu z pochwy?

W przypadku występowania nietypowego, dziwnego czy nieprzyjemnego zapachu z pochwy należy wykonać posiew z pochwy. Umożliwia to poniższe badanie.

>> Przeczytaj także: Jak przygotować się do pobrania wymazu z pochwy?

Jak zapobiegać nieprzyjemnemu zapachowi z pochwy?

Jak zostało już wspomniane, przed nieprzyjemnym zapachem z pochwy chroni kobietę dbałość o zdrowie układu moczowo-płciowego. Pomocne są również regularne wizyty u ginekologa.

>> Przeczytaj również: Co to jest cytologia ginekologiczna

Przykry, nieprzyjemny zapach z pochwy może wiązać się z zakażeniem bakteryjnym, grzybiczym lub mieszanym. To stan szczególnie groźny dla kobiet w ciąży i w okresie menopauzy. Warto zadbać o zdrowie intymne i umawiać się na regularne badania ginekologiczne.

Opieka merytoryczna: lek. Katarzyna Banaszczyk

Bibliografia

• Boroń-Kaczmarska A, Wiercińska-Drapało A (2022) Choroby zakaźne i pasożytnicze, Warszawa: PZWL
• Boroń-Kaczmarska A, Wiercińska-Drapało A (2020) Zagrożenia infekcyjne w ciąży, Warszawa: PZWL
• Bręborowicz G (2020) Położnictwo i Ginekologia Tom 1-2, Warszawa: PZWL