Krwioplucie jest niepokojącym objawem, który zawsze wymaga konsultacji lekarskiej. Obecność krwi może świadczyć o różnych schorzeniach – od infekcji dróg oddechowych po nowotwory czy choroby układu krążenia. Pluciu krwią mogą towarzyszyć jeszcze inne dolegliwości, ale zdarza się, że jest to jedyny objaw. Dowiedz się, jakie są przyczyny krwioplucia, na czym polega diagnostyka oraz jakie są sposoby leczenia.
Spis treści:
- Co oznacza krwioplucie?
- Krwioplucie: przyczyny
- Plucie krwią: jak diagnozuje się źródło krwioplucia?
- Czy przyczynę krwioplucia można wyleczyć?
Co oznacza krwioplucie?
Krwioplucie to odkrztuszanie z dróg oddechowych krwistej plwociny lub krwi. Krew może być obecna w plwocinie w różnych ilościach. W zależności od tego wyróżnia się:
- łagodne krwioplucie – poniżej 50 ml na dobę,
- umiarkowane krwioplucie – do 200 ml na dobę,
- masywne krwioplucie – powyżej 200 ml na dobę.
Krwioplucie masywne występuje rzadko, ale stanowi bezpośrednie zagrożenie życia.
Krew przy krwiopluciu pochodzi w większości przypadków z naczyń krwionośnych oskrzeli. Rzadziej jej źródłem jest krążenie płucne lub unaczynienie powstałe w przebiegu choroby nowotworowej.
Krwioplucie może przebiegać z dodatkowymi objawami lub bez nich. Dolegliwości towarzyszące to m.in. gorączka, kaszel, ból w klatce piersiowej, duszność, osłabienie i złe samopoczucie. W każdym przypadku konieczne jest niezwłoczne skonsultowanie się z lekarzem.
Krwioplucie rzekome – co to?
Wyróżnia się także krwioplucie rzekome. Jest to plucie krwią, która nie pochodzi z układu oddechowego. Jej źródłem jest zazwyczaj jama ustna, nosogardziel lub układ pokarmowy. Przyczyny krwioplucia rzekomego to m.in. uszkodzenie dziąseł, krwawienie z nosa. W tym przypadku konsultacja lekarska nie jest niezbędna.
Krwioplucie: przyczyny
Przyczyny krwioplucia mogą być różne. Ich ustalenie jest niezwykle ważne dla wdrożenia skutecznego leczenia i uniknięcia powikłań.
Częste przyczyny krwioplucia przy kaszlu lub bez
Do częstych przyczyn krwioplucia zalicza się:
- zapalenie oskrzeli,
- rozstrzenie oskrzeli,
- bakteryjne zapalenie płuc,
- gruźlicę,
- rak płuca i inne nowotwory płuca,
- zatorowość płucną,
- niewydolność serca,
- uraz płuca.
Krwioplucie może pojawić się również w konsekwencji jatrogennego uszkodzenia płuca – np. po biopsji płuca czy bronchoskopii.
Rzadko występujące przyczyny plucia krwią
Rzadkie przyczyny krwioplucia to:
- zwężenie zastawki mitralnej,
- skazy krwotoczne,
- zapalenie naczyń,
- zaburzenia krzepnięcia,
- ciało obce w drogach oddechowych,
- nadciśnienie płucne,
- stosowanie niektórych leków lub używek,
- aspergiloza (zakażenie lub reakcja alergiczna na grzyby rodzaju Aspergillus).
| Warto wiedzieć: Krwioplucie może być objawem endometriozy płuc. Jest to stan, w którym w jamie opłucnowej, przeponie lub miąższu płuc obecne są tkanki endometrium. Jej przyczyny nie zostały dotąd ustalone. Według dostępnych danych krwioplucie zgłasza nawet 14% chorych. |
>> To może Cię zainteresować: Choroba von Willebranda – objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie
Plucie krwią: jak diagnozuje się źródło krwioplucia?
Diagnostyka krwioplucia wymaga kompleksowego podejścia. Rozpoznanie opiera się o szczegółowy wywiad lekarski oraz badania dodatkowe, które pomagają ustalić źródło krwawienia oraz jego przyczynę.
Wywiad lekarski przy krwiopluciu
Wywiad lekarski przy krwiopluciu jest niezwykle ważny, ponieważ pozwala na uzyskanie informacji, które mogą pomóc w ustaleniu prawdopodobnej przyczyny. Są to:
- częstotliwość występowania krwioplucia,
- kolor odkrztuszanej krwi,
- szacunkowa ilość odkrztuszanej krwi,
- objawy towarzyszące krwiopluciu,
- czas trwania dolegliwości,
- czynniki zaostrzające krwioplucie.
Ponadto lekarz zbiera informacje na temat historii chorób, stosowanych leków czy stylu życia (np. palenia tytoniu).
Badania krwi przy krwiopluciu
W diagnostyce krwioplucia wykonuje się badania krwi, które mogą pomóc w ocenie stanu ogólnego pacjenta. Są to m.in.:
- morfologia krwi z rozmazem
- CRP,
- koagulogram.
Inne badania przy krwiopluciu
Badania przy krwiopluciu dobierane są przez lekarza w zależności od podejrzewanej przyczyny. Mogą być to:
- RTG klatki piersiowej,
- tomografia komputerowa,
- angio-TK (przy podejrzeniu zatorowości płucnej),
- bronchoskopia,
- posiew plwociny,
- próba tuberkulinowa (przy podejrzeniu gruźlicy).
>> Sprawdź także: Krztusiec – choroba napadowego kaszlu
Czy przyczynę krwioplucia można wyleczyć?
Krwioplucie zawsze wymaga skonsultowania się z lekarzem. Gdy ilość wykrztuszanej krwi jest duża lub pluciu krwią towarzyszy duszność, trzeba niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe. Należy pamiętać, że zawsze leczy się przyczynę krwioplucia, a nie samo krwioplucie, które jest jedynie objawem.
Leczenie krwioplucia zależy od przyczyny, która wywołała objaw oraz stopnia nasilenia krwawienia. Oba czynniki wpływają również na rokowania.
Co zrobić, by plucie krwią ustało?
Masywne krwioplucie zawsze jest leczone w warunkach szpitalnych – zwykle na oddziale intensywnej terapii. Przy niewielkim krwawieniu możliwe jest postępowanie w warunkach ambulatoryjnych.
Istnieje kilka metod pozwalających na zatamowanie krwawienia z dróg oddechowych. Dopasowywane są one indywidualnie do każdego przypadku. Są to:
- podanie do oskrzela niewielkiej ilości zimnej soli fizjologicznej (podczas bronchoskopii),
- dotchawicze podanie adrenaliny lub noradrenaliny,
- elektrokoagulacja (przy krwawiących guzach wewnątrzoskrzelowych),
- fotokoagulacja termiczna (krwawienie z błony śluzowej dróg oddechowych).’
>> Przeczytaj też: Jak wygląda i ile trwa leczenie gruźlicy?
Krwioplucie może mieć wiele przyczyn. Wśród nich wymienia się m.in. zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, gruźlicę, ale także zatorowość płucną, niewydolność serca czy raka płuc. Dlatego objaw ten nigdy nie powinien być ignorowany. Konieczne jest zgłoszenie się do lekarza oraz wykonanie badań diagnostycznych. Szybka diagnoza i odpowiednie leczenie mogą zapobiec poważnym powikłaniom.
Opieka merytoryczna: lek. Kacper Staniszewski
Bibliografia
- K. Jusyk i in., Krwioplucie – przyczyny, rozpoznanie, leczenie, Medycyna Paliatywna w Praktyce 2017, t. 11, nr 4, s. 166–173
- D. Ziora, Diagnostyka różnicowa krwioplucia, Onkologia po Dyplomie 2020, nr 2
- https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.I.1.19. (dostęp 16.10.2024)
- M. Barnaś, Diagnostyka i postępowanie w krwawieniu z dróg oddechowych w chorobach onkologicznych, Onkologia po Dyplomie 2022, nr 5
