Alergia na pleśń to problem zdrowotny, który dotyka wielu osób w Polsce i na świecie. Kontakt z pleśnią – zarówno w pomieszczeniach, jak i na zewnątrz – może wywoływać objawy od łagodnego kataru po poważniejsze reakcje, takie jak astma.
W tym artykule dowiesz się, czym jest alergia na pleśń, jakie są jej przyczyny i objawy, jak wygląda diagnostyka i leczenie oraz jak minimalizować wpływ pleśni na zdrowie.
Spis treści:
- Alergia na pleśń – co to jest?
- Alergia na pleśń – objawy i symptomy
- Jakie są przyczyny alergii na pleśń?
- Alergia na pleśń – niezbędna diagnostyka
- Jak leczyć alergię na pleśń?
- Alergia na pleśń – czego unikać i jak zapobiegać?
- Zakończenie
Alergia na pleśń – co to jest?
Alergia na pleśń to nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego na kontakt z zarodnikami grzybów, które rozwijają się szczególnie intensywnie w wilgotnych, ciepłych środowiskach.
Zarodniki pleśni unoszą się w powietrzu i mogą być wdychane, co u osób uczulonych wywołuje reakcję alergiczną. Pleśń występuje na zewnątrz, m.in. w glebie, opadłych liściach i na gnijących roślinach, a także wewnątrz pomieszczeń, takich jak łazienki, kuchnie czy piwnice, gdzie duża wilgotność sprzyja jej rozwojowi.
Przeczytaj:
>> Alergeny, czyli co najczęściej uczula. Rodzaje i lista alergenów
>> Nietolerancja histaminy czy alergia? Czym się różnią i dlaczego łatwo je pomylić?
Alergia na pleśń – objawy i symptomy
Objawy alergii na pleśń mogą różnić się w zależności od poziomu narażenia oraz indywidualnego stopnia uczulenia. Najczęstsze symptomy to:
W cięższych przypadkach mogą wystąpić dodatkowe dolegliwości, takie jak przewlekłe zapalenie zatok, alergiczna aspergiloza oskrzelowo-płucna czy astma. Długotrwała ekspozycja na pleśń może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, szczególnie u osób z wcześniejszymi schorzeniami układu oddechowego.
>> Sprawdź też: Alergiczny nieżyt nosa – najczęściej diagnozowana choroba alergiczna w Polsce
Jakie są przyczyny alergii na pleśń?
Przyczyną alergii na pleśń jest nadwrażliwość na zarodniki grzybów, które są obecne w powietrzu. Najczęściej uczulające gatunki pleśni to:
- Alternaria,
- Aspergillus,
- Cladosporium,
- Penicillium.
Zarodniki tych pleśni łatwo unoszą się w powietrzu i mogą być wdychane, co u osób uczulonych prowadzi do reakcji alergicznych.
Ekspozycja na te grzyby jest szczególnie wysoka w okresie letnio-jesiennym, choć niektóre gatunki mogą przetrwać także zimą, zwłaszcza w wilgotnych miejscach wewnątrz budynków.
Alergia na pleśń – niezbędna diagnostyka
Diagnozowanie alergii na pleśń opiera się na testach skórnych oraz badaniu poziomu przeciwciał IgE we krwi, które pomagają wykryć uczulenie na określone gatunki pleśni.
Jedną z bardziej precyzyjnych metod są pojedyncze testy alergenowe, który pozwalają nie tylko na określenie ogólnego uczulenia na pleśń, ale także na identyfikację konkretnych molekuł uczulających. Na przykład, w przypadku pleśni Alternaria, możliwe jest oznaczenie poziomu przeciwciał IgE przeciwko alergenowi Alt a 1.
>> To może Cię zainteresować: Alergia IgE-zależna, czyli jaka?
Jak leczyć alergię na pleśń?
Leczenie alergii na pleśń opiera się przede wszystkim na kilku działaniach:
- Redukcji ekspozycji na zarodniki pleśni
- Leczeniu objawowym – stosowaniu leków łagodzących dolegliwości, takich jak:
- antyhistaminiki
- kortykosteroidy donosowe
- leki przeciwzapalne
- Zastosowaniu immunoterapii swoistej (SIT), szczególnie skuteczna w przypadku uczulenia na Alternaria alternata, która może znacząco złagodzić objawy i poprawić komfort życia pacjenta.
Dzięki odpowiedniemu leczeniu można zminimalizować wpływ alergii na codzienne funkcjonowanie i zmniejszyć ryzyko powikłań. Warto skonsultować się z lekarzem w celu dobrania najlepszej strategii leczenia.
Alergia na pleśń – czego unikać i jak zapobiegać?
Aby zminimalizować kontakt z zarodnikami pleśni, zaleca się:
- unikanie miejsc o wysokiej wilgotności,
- regularne czyszczenie potencjalnych siedlisk pleśni, np. łazienek, klimatyzatorów, okien,
- usuwanie wszelkich przecieków wodnych i kontrolowanie wilgotnych obszarów,
- stosowanie osuszaczy powietrza (utrzymywanie wilgotności na poziomie poniżej 45%) i regularną wymianę filtrów powietrza.
Dzięki tym czynnościom można znacznie zredukować ryzyko wystąpienia objawów alergii i poprawić jakość powietrza w pomieszczeniach.
>> Sprawdź także: Futerkowe dylematy: alergia na psy i koty – co warto wiedzieć?
Zakończenie
Alergia na pleśń to dolegliwość, która może znacząco wpływać na jakość życia, zwłaszcza u osób z astmą i innymi schorzeniami układu oddechowego. Wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie, w tym immunoterapia swoista, mogą pomóc w ograniczeniu objawów i poprawie komfortu życia.
Jeśli zauważasz u siebie symptomy alergii na pleśń, skonsultuj się z lekarzem, który doradzi odpowiednie badania i metody leczenia. Regularne kontrole oraz minimalizacja kontaktu z pleśnią mogą znacząco wpłynąć na zdrowie i samopoczucie.
Bibliografia
- Simon-Nobbe B, Denk U, Pöll V, Rid R, Breitenbach M. The spectrum of fungal allergy. Int Arch Allergy Immunol. 2008;145(1):58-86. doi: 10.1159/000107578. Epub 2007 Aug 20. PMID: 17709917.
- American College of Allergy, Asthma & Immunology. Arlington Heights, IL: American College of Allergy, Asthma & Immunology; 2018 Apr 23.
- American Thoracic American Thoracic Society. New York, NY: American Thoracic Society. 2018.
- Fukutomi, Yuma & Taniguchi, Masami. (2015). Sensitization to fungal allergens: Resolved and unresolved issue. Allergology International. 145. 10.1016/j.alit.2015.05.007.
- Mayo Clinic. Rochester, MN: Mayo Foundation for Medical Education and Research; 2019 Apr 3.
- Nationwide Children’s Hospital. Columbus, OH: Nationwide Children’s Hospital; 1976 [2018 Oct].
- Bozek A, Pyrkosz K. Immunotherapy of mold allergy: A review. Hum Vaccin Immunother. 2017 Oct 3;13(10):2397-2401. doi: 10.1080/21645515.2017.1314404. Epub 2017 May 8. PMID: 28481693; PMCID: PMC5647975.