Insulinooporność jest narastającym problemem medycznym. Prawidłowo i szybko zdiagnozowana jest odwracalna. Dr n.med. Anna Jeznach-Steinhagen, lekarka diabetelożka wyjaśnia, jakie mogą być objawy insulinooporności, jak ją prawidłowo zdiagnozować, jak się przygotować do badania krzywej cukrowej i krzywej insulinowej oraz jak wygląda to badanie w praktyce.
Co to jest insulinooporność?
Insulinooporność to problem medyczny, który nie został jeszcze uznany za jednostkę chorobową. Często występuje u pacjentów z nadmierną masą ciała i związana jest z nadmiernym jedzeniem oraz małą aktywnością fizyczną. W efekcie prowadzi to do rozwoju nadwagi i otyłości, a w szczególności otyłości brzusznej. Tkanka trzewna w jamie brzusznej produkuje szereg czynników prozapalnych jak np. interleukiny oraz wolnych kwasów tłuszczowych. Doprowadza to do rozwoju oporności tkanek na działanie insuliny – hormonu wydzielanego przez trzustkę w odpowiedzi na bodziec glikemiczny, czyli podwyższone stężenie glukozy w organizmie.
Mechanizm działania insuliny i insulinooporności
Początkowo organizm próbuje poradzić sobie z insulinoopornością i kompensacyjnie zwiększa wydzielanie insuliny. Efektem tego mechanizmu jest stały przyrost masy ciała oraz objawy takie jak: zmęczenie, znużenie, brak witalności życiowej, senność. Często pacjenci skarżą się na wzmożoną potliwość, również na szereg zaburzeń związanych z obniżeniem nastroju.
Jak przygotować się do badania krzywej cukrowej?
Aby zdiagnozować insulinooporność, należy wykonać doustny test obciążenia glukozą (oral glucose tolerance test, OGTT), powszechnie przez pacjentów zwany krzywą cukrową czy krzywą insulinową. Ważne, aby przystąpić do tego badania wyspanym oraz na czczo – po 8 godzinach niejedzenia i niepicia płynów. Ważnym elementem również jest niezmienianie diety w okresie poprzedzającym wykonanie doustnego testu obciążenia glukozą. Aby wyniki były w pełni wiarygodne, nie należy specjalnie unikać w swojej diecie węglowodanów prostych (słodyczy).
Przebieg badania krzywej cukrowej i insulinowej
Badanie krzywej cukrowej i krzywej insulinowej polega na początkowym oznaczeniu stężenia glukozy i insuliny w surowicy krwi żylnej pacjent. Pierwsze oznaczenie wykonuje się na czczo. Następnie pacjent wypija 75 g glukozy rozpuszczonej w 200 mililitrach wody. Po wypiciu tego płynu pacjent pozostaje w laboratorium, w celu wykonania kolejnego oznaczenia po godzinie oraz po 2 godzinach. W niektórych przypadkach wykonujemy oznaczenie stężenia glukozy i insuliny w innych przedziałach czasowych, na przykład po 15 czy 30 minutach od wypicia glukozy. W niektórych również wydłużamy ten test, robiąc oznaczenie również po 3 czy 4 godzinach od wypicia glukozy.
Nieleczona insulinooporność jest nie tylko problemem dla pacjenta w życiu codziennym, ale również do może doprowadzać do rozwoju cukrzycy. Szacuje się, że cukrzyca u tych pacjentów wystąpi po około 10 latach od wystąpienia insulinooporności.
Warto dodać, iż insulinooporność może być stanem odwracalnym, dlatego należy diagnozować oraz leczyć ten problem medyczny. Więcej o tym, jak interpretować krzywą cukrową i krzywą insulinową w artykule poświęconym insulinooporności.