Powiększone węzły chłonne pod pachą to objaw, który może budzić niepokój – zwłaszcza gdy towarzyszą mu inne dolegliwości, takie jak ból, gorączka czy ogólne osłabienie. Zmiany w rozmiarze węzłów chłonnych mogą wskazywać na niegroźne infekcje, ale też poważniejsze stany chorobowe. Dlatego w każdym przypadku wskazana jest konsultacja lekarska i przeprowadzenie szczegółowej diagnostyki. Dowiedz się, jakie są przyczyny powiększonych węzłów chłonnych pod pachą.
Spis treści:
- Czym są węzły chłonne i jaką pełnią funkcję w organizmie?
- Rola węzłów chłonnych
- Powiększone węzły chłonne pod pachami: objawy
- Powiększone węzły chłonne pod pachami: przyczyny dolegliwości
- Powiększone węzły chłonne pod pachami po jednej stronie: co to oznacza?
- Powiększone węzły chłonne u mężczyzn, kobiet i dzieci: jakie badania wykonać?
- Powiększone węzły chłonne pod pachami: jak leczyć?
Czym są węzły chłonne i jaką pełnią funkcję w organizmie?
Węzły chłonne to niewielkie struktury przypominające kształtem ziarenka, rozmieszczone w całym ciele. Są zbudowane z tkanki limfatycznej. Należą do układu odpornościowego. Szacuje się, że w organizmie człowieka jest nawet 600 węzłów chłonnych. Ich największe skupiska znajdują się m.in. w dołach pachowych.
Węzły chłonne razem ze śledzioną i grudkami chłonnymi błony śluzowej tworzą obwodową część układu limfatycznego. Leżą na przebiegu naczyń chłonnych. Są odpowiedzialne za filtrowanie chłonki (limfy) – płynu komórkowego zawierającego m.in. komórki układu odpornościowego.
>> Przeczytaj też: Powiększone węzły chłonne (limfadenopatia) – przyczyny, diagnostyka
Rola węzłów chłonnych
Węzły chłonne działają jak filtry, zatrzymując bakterie, wirusy i inne szkodliwe cząsteczki, aby zapobiec ich rozprzestrzenianiu się w organizmie. Wspomagają organizm w walce z infekcjami poprzez produkcję przeciwciał uczestniczących w odpowiedzi immunologicznej oraz aktywację limfocytów T i B.
Jeżeli w węźle chłonnym znajdzie się większa liczba prawidłowych lub nieprawidłowych limfocytów i komórek zapalnych, dochodzi do jego powiększenia oraz zmiany konsystencji. Taki stan określany jest mianem limfadenopatii.
| Warto wiedzieć: Węzły chłonne pod pachą zbierają chłonkę z kończyny górnej i gruczołów piersiowych. |
>> To może Cię zainteresować: Powiększone węzły chłonne na szyi – przyczyny, objawy i diagnostyka
Powiększone węzły chłonne pod pachami: objawy
Powiększone węzły chłonne pod pachą to takie, których średnica przekracza 1 cm. Są wyczuwalne jako guzek lub guzki pod skórą w dole pachowym. Można wymacać je palcami po podniesieniu ręki w górę. Węzły chłonne mogą być powiększone z jednej lub obu stron jednocześnie.
Zdarza się, że powiększony węzeł pod pachą jest tkliwy i bolesny. Niekiedy obecne są także inne objawy – zależne od przyczyny limfadenopatii. Mogą to być m.in.:
- bóle stawowe,
- gorączka,
- dreszcze,
- zmęczenie,
- osutki skórne,
- niewyjaśniona utrata masy ciała.
| Wskazówka: W prawidłowych warunkach węzły chłonne pod pachą zwykle są niewyczuwalne. |
Jak wyglądają powiększone węzły chłonne pod pachami?
Powiększone węzły chłonne pod pachami mogą mieć różne rozmiary – od małych guzków po większe struktury, które są nie tylko wyczuwalne palcami, ale także widoczne gołym okiem. Ponadto są:
- miękkie lub twarde,
- przesuwalne względem podłoża lub nieruchome,
- bolesne lub niebolesne.
Węzły chłonne mogą być powiększone pojedynczo lub w grupach.
Powiększone węzły chłonne pod pachami: przyczyny dolegliwości
Możliwe przyczyny powiększonych węzłów chłonnych pod pachą to:
- reakcja po szczepieniu w ramię,
- choroba kociego pazura,
- zakażenie bakteryjne w obrębie kończyny górnej,
- rak piersi,
- białaczka,
- chłoniaki,
- sarkoidoza,
- trądzik odwrócony.
Powiększone węzły chłonne pod pachą podczas karmienia piersią mogą wskazywać na zapalenie gruczołu piersiowego. Występuje ono nawet u 10% matek w pierwszych tygodniach po porodzie. Jest spowodowane zaleganiem mleka w przewodach mlecznych lub infekcją bakteryjną (najczęściej wywołaną przez gronkowca złocistego).
Powiększone węzły chłonne pod pachami po jednej stronie: co to oznacza?
Powiększone węzły chłonne pod lewą lub prawą pachą zwykle oznaczają lokalną infekcję lub stan zapalny – np. w obrębie skóry. Jednak w niektórych przypadkach wyczuwalny guzek w dole pachowym może wskazywać na raka piersi. Dlatego każda taka zmiana wymaga dokładnej oceny lekarskiej – zwłaszcza gdy towarzyszy jej ból, guzek w piersi lub inne nietypowe objawy.
Powiększone węzły chłonne u mężczyzn, kobiet i dzieci: jakie badania wykonać?
Powiększone węzły chłonne pod pachami u dziecka lub osoby dorosłej wymagają konsultacji lekarskiej i przeprowadzenia szczegółowej diagnostyki. Lekarz ustala przyczynę limfadenopatii na podstawie:
- wywiadu medycznego,
- badania przedmiotowego,
- badań laboratoryjnych,
- badań obrazowych.
W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie biopsji węzła chłonnego i badania histopatologicznego.
Badania krwi przy powiększonych węzłach chłonnych pod pachami
Testy laboratoryjne wykonywane przy powiększonych węzłach chłonnych pod pachami to głównie:
- morfologia krwi z rozmazem,
- CRP,
- OB,
- testy na obecność wybranych przeciwciał.
Lekarz może zdecydować również o wykonaniu innych badań z krwi – w zależności od podejrzewanej przyczyny powiększenia węzłów chłonnych pod pachą.
Rola USG przy powiększonych węzłach chłonnych pod pachami
Ultrasonografia (USG) jest prostym i bezinwazyjnym badaniem pozwalającym na ocenę powiększonych węzłów chłonnych pod pachą. Lekarz może określić wielkość, kształt oraz strukturę węzłów, co pozwala ustalić prawdopodobną przyczynę problemu lub podjąć decyzję o rozszerzeniu diagnostyki.
Powiększone węzły chłonne pod pachami: jak leczyć?
Leczenie zależy od przyczyny powiększenia węzłów chłonnych pod pachą. W przypadku infekcji bakteryjnych stosuje się antybiotyki, a przy stanach zapalnych zastosowanie mają między innymi leki przeciwzapalne. Gdy zostanie wykryty nowotwór, wdrażane jest leczenie onkologiczne dopasowane indywidualnie do stanu pacjenta.
Powiększone węzły chłonne pod pachami mogą mieć wiele przyczyn – od infekcji po choroby nowotworowe. Zdarza się, że obecne są także dodatkowe objawy, zależne od przyczyny limfadenopatii – np. gorączka, utrata masy ciała, złe samopoczucie. Wyczuwalny guzek w dole pachowym należy skonsultować z lekarzem. W diagnostyce stosuje się m.in. badania obrazowe i laboratoryjne (morfologię krwi z rozmazem, OB, CRP, testy na obecność wybranych przeciwciał).
Opieka merytoryczna: lek. Katarzyna Banaszczyk
Bibliografia
- J. Styczyński, Limfadenopatia u dzieci i dorosłych: zasady postępowania diagnostycznego, Acta Haematologica Polonica 2019, 50(3), s. 98–102
- J. Mańko, Podstawowe wiadomości o węzłach chłonnych, https://podyplomie.pl/wiedza/wielka-interna/746,podstawowe-wiadomosci-o-wezlach-chlonnych (dostęp 12.09.2024)
- M. Karlikowska-Skwarnik, Powiększone węzły chłonne – lokalizacja, przyczyny, badania, leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/objawy/170512,powiekszone-wezly-chlonne (dostęp 12.09.2024)
- M. Nehring-Gugulska, M. Żukowska-Rubik, Protokół leczenia zapalenia piersi, Ginekologia po Dyplomie 2016
